2008 Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kuruluşunun 100. yılı
Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılması ve yerine yepyeni bir Cumhuriyet'in kurulmasının kırılma noktası 2.Meşrutiyet'in ilanı ile birlikte yaşam süreci başlayan Cemiyet, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanı ile tarih sahnesinden görevini, yaparak çekilmiştir.
Günümüz "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği" ve onlara bağlı Oda'ların kaynağını oluşturan Cemiyet'in, mimar ve mühendisleri ilk defa örgütlü bir biçimde bir araya getirme çabalarıyla tarihi bir değeri vardır. Harpler, isyanlar, kopmalar ve acılarla dolu bu çöküş sürecinde, mimarlığı topluma ve devlete tanıtmak, varlığını kabul ettirmek, normlarını oluşturmak, meslektaşlarını bir araya getirmek, onların haklarını ve saygınlığını korumak mücadeleleri vermiştir. Geleneksel ile Batılılaşmanın, azınlık ve yabancılarla, yerlinin, kalfalarla mimar ve mühendislerin çatılma ortamının fırtınalı karmaşasında var olma mücadelesi veren bir avuç mimar ve mühendisin, Mimar Kemalettin'in çağrısı ile başlayan örgütlenme mücadelelerini bir kitap ile anlatmanın ve yaptıklarını yeni nesillere aktarmanın 100. yılda onlara olan saygımızı iletmenin en doğru yolu olduğunu düşündük.
Cüneyd Okay, günümüze kadar ulaşabilen Cemiyet'e ait belgeleri okudu, yazdı ve yorumladı. Önsöz yerine Prof.Dr. Feza Günergun'un "Osmanlı Mühendis ve Mimarları Arasında İlk Cemiyetleşme Teşebbüsleri" başlıklı ve bugüne kadar verilşmiş olduğunu düşündüğümüz bildirilerin en kapsamlısı olduğunu düşündüğümüz makalesini aldık. Dönemin Siyasi ve Ekonomik "Ortam"ını Çetin Ünalın yazdı.
Sunuş |
7 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti (OMMC) Ortamı |
9 |
Çetin Ünalın |
|
A) Siyasal Tarih 1908-1923 |
12 |
A1) 2.Meşrutiyet'e Doğru / 1.Meşrutiyet Dönemi (23 Aralık 1876 - 13 Şubat 1878) |
12 |
A2) 2.Meşrutiyet'te 1.Dönem / İttihat ve Terakki'nin Denetleme İktidarı (1908-1913) |
14 |
A3) 2.Meşrutiyet'te 2.Dönem / İttihat ve Terakki'nin Doğrudan İktidarı / İttihatçı Diktatörlüğü (1913-1918) |
21 |
B) İktisadi Tarih |
23 |
B1)Ekonomik Yapı |
23 |
B2) Milli İktisat |
26 |
B3) Dayanışmacılık / Solidarizm |
28 |
B4) Meslekçilik - Halkçılık |
29 |
C) 2.Meşrutiyet Döneminde İşçi Hareketleri |
31 |
D) Tanzimat ve Meşrutiyet Döneminde "Cemiyet"lerin Gelişimi |
35 |
E) Sonuç |
|
Kaynakça |
|
|
|
Osmanlı Mühendis ve Mimarları Arasına İlk Cemiyetleşme Teşebbüsleri |
41 |
Feza Günergun |
|
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mecmuası ve Cemiyet'in Diğer Faaliyetleri |
48 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin Yeniden Kuruluşu (1919) |
54 |
Cemiyet'in Yeni Nizamnamesi (1919) ve Üyeleri |
56 |
Cemiyet'in Faaliyetleri (1919 ve sonrası) |
58 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti,'nin (1919) Yayın Çalışmaları |
59 |
Diğer Teşebbüsler |
64 |
Ek I. Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin Kuruluşunu Takip Eden İki Yıl İçindeki Asli Üye Listesi (Eylül 1908-Ağustos 1910) |
65 |
Ek II. Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mecmuası - İçindekiler Listesi |
67 |
Ek. III. Mühendis Mektebi Mecmuası - İçindekiler Listesi |
71 |
|
|
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti ve Belgeler |
75 |
Cüneyd Okay |
|
Kısa Tarihçe |
77 |
1336 senesi nısf-i ahiri zamanına ait Heyet-i İdare Raporu ve Hulasa-i Hesabiye Cetvelleri ve Raporu ve Cemiyet'e Dahil Olan Mütebaki Aza-yı Asliye ve Müntesibesi Esamisi |
82 |
Kâtib-i Umumi Mehmed Refik Bey'in Cemiyet'in 1336 senesinin ikinci yarısına ait çalışmalarıyla ilgili yaptığı konuşma |
84 |
1336/1920 senesi zarfında Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin Varidat-ı Hülasa-i Hesabiyesi |
86 |
1336/1920 senesi zarfında Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin Masarifat-ı Hülasa-i Hesabiyesi |
87 |
1336-1920 senesi Hülasa-yı Hesabiye Raporu |
88 |
|
|
15 Temmuz 1335/1919 - 1 Kanun-ı Sani 1336/1920 zamanına ait Heyet-i İdare Raporu ve Hulasa-yı Hesabiye Cetvelleri ve Raporu ve Cemiyet Aza-yı Asliye ve Müntesibesi Esamisi |
89 |
1335/1919 senesi zarfında Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin varidat hulasa-i hesabiyesi |
92 |
1335/1919 senesi zarfında Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin masarifat hulasa-i hesabiyesi |
93 |
1335/1919 senesi zarfındaki Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin varidat ve masarifatına ait hulasa-i hesabiye raporu |
94 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Nizamname-i Esasisi |
97 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Nizamname-i Umumisi |
101 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Nizamname-i Dahili |
104 |
15 Temmuz 1335/1919 - 1 Kanun-ı Sani 1336/1920 zamanına ait Heyet-i İdare Raporu ve Hulasa-yı Hesabiye Cetvelleri ve Raporu ve Cemiyet Aza-yı Asliye ve Müntesibesi Esamisi |
117 |
15 Temmuz 1335/1919 - 1 Kanun-ı Sani 1336/1920 zarfındaki Heyet-i İdare |
118 |
Heyet-i İdare Karar Özetleri 14 Temmuz 1335 - 28 Kanun-ı evvel 1336 |
119 |
1 Kanun-ı Sani 1336/1920 tarihinde Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'ne Kaydolunan Azaların Esamisi |
127 |
1 Kanun-i Sani 1336/1920 tarihine kadar Cemiyet'e dhil oan aza-yı müntesibe |
136 |
|
|
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mecmuası |
140 |
|
|
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mecmuası Fihristi |
146 |
|
|
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mecmuası: Seçme Metinler |
151 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Tarihçesi |
151 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mecmuası Aza-yı Asliye Listesidir |
153 |
Maksadımız |
156 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Aza-yı Kiramına |
157 |
Mühendislik Mektebleri |
158 |
Istılahat-ı Fenniye Hakkında |
165 |
Muharrerat |
166 |
Jo. A.Sayks İngiliz Acentesi |
167 |
Mühendis Mektebi |
168 |
Mühendisliğe Dair Asar-ı Münteşire |
169 |
Muhaberat-ı Fenniye |
170 |
Lagos Efendi'nin Malzeme-i İnşaiyye Deposu |
171 |
Meclis-i İdare Kararıyla Adliye Nezaret-i Celilesine Takdim Kılınan İstida Suretidir. |
172 |
Rumuzat-ı Fenniyemizin Islah Meselesi |
173 |
Hendese-i Mülkiye Muallimlerinden Mehmed Refik Bey'e |
174 |
Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Namına Şura-yı Devlet Riyaseti'ne Takdim Olunan İstida Suretidir |
175 |
