Bülent Özaltay - Abdullah Köşe Mehmet Bin Ali Terceme-i Cedide fi'l-Havassi'l-Müfrede (1102/1690) Metin-Bitkiler-Sözlük-Sadeleştirilmiş Metin-Tıpkı Basım Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği, İstanbul 2006, 296 s. ISBN 975-00024-1-5

ÖNSOZ

"Terceme-i cedîde fî'1-havâssi'l-müfrede" isimli eser, yazıldığı dönemde tedavi amacıyla kullanılmakta olan bazı bitkilerin özelliklerine ve etkilerine ilişkin bilgileri içermektedir. Söz konusu bitkilerin resimlerine de yer verilmiş olması, el yazması kitaba ayrı bir önem ve değer kazandırmaktadır. Kitapta ayrıca bazı tıbbî terimler ile bitki isimlerinin İtalyanca, Arapça ve Türkçe karşılıklarının kayıtlı olduğu bir tür sözlük bölümü de yer almaktadır. İçerdiği üç farklı dildeki 1680 terim ve ismin ötesinde, tutarsızlık hatta yanlışlık olarak değerlendirilebilecek kimi hususların mevcudiyeti nedeni ile dikkatli ve ayrıntılı bir incelemeyi gerektiren bu bölüm ikinci bir çalışma olarak planlanmıştır.

Elinizdeki çalışma, bitkilerin anlatıldığı metin bölümü ile sınırlıdır ve yazılmış olduğu dönemin tıp anlayışına, uygulanan tedavi yöntemlerine ilişkin bilgilerimize ve eski metinlerde ismi geçen bitkilerin tespiti meselesine katkı sağlayabileceği düşüncesiyle yapılmıştır. Bir tıbbî bilimler tarihi çalışması olmanın ötesinde iddiası yoktur ve bir Türkoloji çalışması olarak değerlendirilmemelidir. Metin dilbilim açısından incelenmediği gibi, kitabı yayına hazırlayanların formasyonları da böyle bir inceleme için yeterli değildir.

Bu çalışmayı sürdürürken görüşlerine müracaat ettiğimiz Prof. Dr. Günay Kut'a ve özellikle transkripsiyon metnini gözden geçiren Prof. Dr. Nuran Yıldırım'a değerli katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

İÇİNDEKİLER